25

sayı 134/2016

alınması, üç aydan dört aya 

kadar ve ardından da, inşaatın 

bitmesi de bir yıl veya daha 

fazla sürebilir. Bundan dolayı, 

müteahhidin, orijinal tasarım 

hesaplarının kontrol edilmesini 

istemesi, kolaylıkla ilk hesapların 

yapılmasından altı ay sonrasında 

olabilir. Bu tipik bir olgudur.

Bilgisayar Çıktılarının Kontrolü

Ofisimizin temel prensiplerinden 

biri şudur: Eğer bir bilgisayar 

programının nasıl çalıştığını 

bilmiyorsan veya çıktıyı elle 

kontrol edemiyorsan, bu programı 

kullanamazsın. Kullandığımız 

programların çoğu kiriş, kolon, 

perde, yüzeysel temeller, kazıklı 

temeller ve iki doğrultuda çalışan 

plaklar içindir. Bu programların 

her biri için, bir kalem, kağıt 

ve hesap makinesiyle çözüm 

teknikleri mevcuttur. Daha 

karmaşık hesaplar, mesela üç 

boyutlu bir çerçeve tasarımı için 

bile, kabaca iç gerilmeleri elle 

hesaplayabileceğiniz teknikler 

vardır. Bu tekniklerin çoğu, 

eski kıdemli mühendislerin 

emekliye ayrılmasıyla yok olup 

gitmişlerdir ki, onlar, karmaşık 

yapıları bir kalem, bir kağıt ve 

hesap makinesiyle çözmeyi 

ve tasarlamayı öğrenmek 

zorundaydılar. Ve tabii ki sonuç 

olarak, onlar, çalışmalarını açıkça 

ve detaylıca anlatabilirlerdi, çünkü 

onlar ne yaptıklarını bilirlerdi.

Bu tip elle hesaplama teknikleri 

bir başka açıdan da değerlidir. 

Mühendise, daha iyi, daha 

özel bir şekilde, binadaki yük 

dağılımını veya akışını anlamasını 

sağlar. Binanın üst katındaki yatay 

bir yükün, binaya nasıl etkidiği 

ve bu yükün temel seviyesine 

ulaşması, binanın kendisini 

anlamak için gereklidir. Başka bir 

örnek, bir radye temelin, üzerine 

etkiyen tekil bir yükten belli bir 

mesafede, nasıl deformasyon 

gösterdiğinin anlaşılmasıdır. 

Eski bir deyiş doğruluğunu hala 

korumakta; eğer yapının nasıl yer 

değiştireceğini kestirebiliyorsanız, 

iç kuvvetleri daha iyi 

anlayabilirsiniz. Bu yüzden, 

başlangıçtaki ince adım adım 

hesabı, özellikle, yeni başlayanlar 

için, yöntem ve tasarım araçlarını 

(kodlar ve bağıntılar) daha iyi bir 

şekilde anlaşılmasını sağlar.

Ben, bilgisayarları ve hazır paket 

programları eleştirmiyorum, 

onlar günümüz mühendisliğinin 

vazgeçilmez araçları... Ben, bir 

yapı mühendisinin bilgisayar 

çıktılarına körü körüne bağımlılığını 

eleştiriyorum. Bilgisayar 

sonuçlarının, bir kalem, bir kağıt 

ve hesap makinesiyle kontrol 

edilmesi, söz konusu yapı için 

düşünmeyi teşvik eder ve körü 

körüne bilgisayar bağımlılığını yol 

açacağı hataları gün ışığına çıkarır.

25

makale