11
sayı 136/2016
YENİ TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİNDE
TASARIM YAKLAŞIMLARI VE HESAP ESASLARI
(*)
...................................................
GİRİŞ
Hazırlık çalışmaları son
aşamasına gelen ve 2016 yılı
içinde yayınlanması planlanan
yeni Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliği taslağı, son yirmi
yılda deprem mühendisliğinde
meydana gelen gelişmeleri,
ülkenin giderek gelişen ve
karmaşık hale gelen ihtiyaçlarının
karşılanması doğrultusunda,
depreme dayanıklı bina tasarım
pratiğine aktarmak amacı ile
AFAD tarafından oluşturulan
komisyonlarca hazırlanan geniş
kapsamlı bir dokümandır.
Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliği, mevcut
binaların değerlendirilmesi
ve güçlendirilmesi amacı ile
2007’de eklenen yeni bir bölüm
ve çelik binalar bölümünde
yapılan sınırlı değişiklik
bir tarafa bırakılırsa, 1997
Yönetmeliği’nden yaklaşık 20 yıl
sonra ilk kez yenilenmektedir.
Bu süre zarfında deprem
mühendisliğindeki önemli
gelişmeler yanında ülkede
bina teknolojisinde meydana
gelen yenilikler, bu bağlamda
yüksek binaların, deprem
yalıtımlı binaların, zayıf zemin
koşullarında yapılan kompleks
binaların sayıca hızla artması,
kaçınılmaz olarak yönetmeliğin
kapsam ve içeriğinde önemli
değişikliklere neden olmuştur.
Bu bağlamda 2016 Türkiye
Bina Deprem Yönetmeliği’nin
ülkedeki deprem dayanıklı
tasarım pratiğini önemli
derecede etkilemesi ve
gelişmesine katkıda bulunması
beklenmektedir.
YENİ DEPREM YÖNETMELİĞİNİN
GENEL İÇERİĞİ
Taslak Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliği (TBDY) - Deprem
Etkisi Altında Binaların Tasarımı
İçin Esaslar (2016), aşağıda
listelenen onaltı bölümden
oluşmaktadır.
Bölüm 1 - Genel Hükümler
Bölüm 2 - Deprem Yer Hareketi
Bölüm 3 - Deprem Etkisi Altında
Binaların Değerlendirilmesi ve
Tasarımı için Genel Esaslar
Bölüm 4 - Deprem Etkisi Altında
Binaların Dayanıma Göre Tasarımı
için Hesap Esasları
Bölüm 5 - Deprem Etkisi Altında
Binaların Şekildeğiştirmeye Göre
Değerlendirme ve Tasarımı için
Hesap Esasları
Bölüm 6 - Deprem Etkisi
Altında Yapısal Olmayan Bina
Elemanlarının Tasarım Esasları
Bölüm 7 - Deprem Etkisi Altında
Yerinde Dökme Betonarme Bina
Taşıyıcı Sistemlerinin Tasarımı
için Özel Kurallar
Bölüm 8 - Deprem Etkisi Altında
Önüretimli Betonarme Bina
Taşıyıcı Sistemlerinin Tasarımı
için Özel Kurallar
Bölüm 9 - Deprem Etkisi Altında
Çelik Bina Taşıyıcı Sistemlerinin
Tasarımı için Özel Kurallar
Bölüm 10 - Deprem Etkisi
Altında Hafif Çelik Bina Taşıyıcı
Sistemlerinin Tasarımı için Özel
Kurallar
Bölüm 11 - Deprem Etkisi Altında
Yığma Bina Taşıyıcı Sistemlerinin
Tasarımı için Özel Kurallar
Bölüm 12 - Deprem Etkisi Altında
Ahşap Bina Taşıyıcı Sistemlerinin
Tasarımı için Özel Kurallar
Bölüm 13 - Deprem Etkisi
Altında Yüksek Bina Taşıyıcı
Sistemlerinin Tasarımı için Özel
Kurallar
Bölüm 14 - Deprem Etkisi
Altında Yalıtımlı Bina Taşıyıcı
Sistemlerinin Tasarımı için Özel
Kurallar
Bölüm 15 - Deprem Etkisi
Altında Mevcut Bina Taşıyıcı
Sistemlerinin Değerlendirilmesi
ve Güçlendirme Tasarımı için Özel
Kurallar
Bölüm 16 - Deprem Etkisi Altında
Temel Zemini ve Temellerin
Tasarımı için Özel Kurallar
DEPREM YER HAREKETİNİN
TANIMLANMASI
Taslak Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliği (TBDY)’nin getirdiği
en önemli yeniliklerden biri,
tümü ile yenilenen Türkiye
Deprem Tehlikesi Haritası ile
birlikte tasarım spektrumunun
ve bu spektrumu tanımlayan
parametrelerin farklı şekilde
tanımlanmasıdır. 2007
Yönetmeliğinde deprem
Prof. Dr. Mehmet Nuray AYDINOĞLU
Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü
Deprem Mühendisliği Anabilim Dalı
(*)
Prof. Dr. M. Hasan BODUROĞLU anısına düzenlenen Türkiye Deprem Yönetmeliğinde Gelişmeler Sempozyumu’nda
(9-10 Mayıs 2016) sunulan bildiri özeti.
11
makale