8

sayı 140/2017

Bilindiği üzere ülkemiz, siyasal sistem ve rejimi 

köklü bir şekilde değiştirecek bir anayasa 

referandumu sürecine girmiştir. Ancak mevcut 

Anayasanın 58 maddesini değiştiren ve 21 

maddesini de yürürlükten kaldıran Türkiye 

Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına 

Dair Kanun Teklifi, yasama şekli, usulü, tekniği 

ve içeriği açısından birçok temel sorun ve yanlışı 

barındırmaktadır. 

• Toplumun kapsamı hakkında sağlıklı bir bilgi 

dahi edinemediği, demokratik ortamlarda özgürce 

tartışılmadan; barolar, anayasa hukukçuları, 

üniversiteler, özerk meslek kuruluşları, demokratik 

kitle örgütleri ve halktan hiç görüş alınmaksızın 

hazırlanan kanun teklifi, hızla TBMM Genel Kuruluna 

sunulmuş ve hızla kabul edilmiştir. 

• Kanun teklifinin oylamasında Meclis İç 

Tüzüğü’nün bir gereği olan gizli oy esası ihlal 

edilmiştir. Kanun teklifi yalnızca bir siyasi partinin, 

iktidar partisi milletvekillerinin teklifi olarak 

TBMM’ye sunulmuş ve yalnızca iki parti mensubu 

milletvekillerinin, parti yönetimlerinin denetimine 

tabi açık oylarıyla kabul edilmiştir.

• Anayasa değişikliği üzerine olan kanun 

teklifi, Anayasa hukukunun en temel özelliği 

olan iktidarların yetkilerinin sınırlandırılması 

gerekliliğinden yoksundur.

• Sistem ve rejim değişimini içeren anayasaların 

yapımının organı olan ve siyasal toplumsal değişim, 

dönüşümlerin kuruluş süreçlerini ifade ve temsil 

eden Kurucu bir Meclis’ten yoksundur. 

Söz konusu kanun teklifi, 15 Temmuz darbe

girişimi üzerine ilan edilen ancak demokratik 

toplumsal muhalefet üzerinde baskı ve sindirme 

politikalarının uygulama aracına dönüşen OHAL 

ve OHAL KHK’leri sürecinde referanduma 

sunulmaktadır. OHAL süreci devam ederken,

iktidar olanaklarının Cumhurbaşkanı, Hükümet 

ve iktidar partisi tarafından sonuna kadar 

kullanılacağı bir halk oylaması, hiçbir şekilde 

demokratik koşullarda yapılmış bir oylama hüviyeti 

kazanmayacaktır. 

Cumhurbaşkanı’nın parti genel başkanı olmasına 

olanak tanıyan, dolayısıyla partili Cumhurbaşkanı 

tarafından belirlenen isimlerin milletvekili olabildiği; 

Cumhurbaşkanına meclisi feshetme, bütçe 

hazırlama, kararname çıkartma, HSK ve AYM 

üyelerinin tamamına yakınını, büyükelçileri, tüm 

üst düzey kamu yöneticilerini atama, milli güvenlik 

politikalarını belirleme yetkisi tanıyan; Türk tipi 

Başkanlık sistemi olarak kamuoyuna sunulan 

Anayasa değişiklik teklifi özü itibariyle “tek adam” 

diktasından başka bir şey değildir.

Biz TMMOB’ye bağlı Odalar olarak, Anayasa 

değişikliği ve başkanlık sistemi üzerine TMMOB 44. 

Olağan Genel Kurul Sonuç Bildirisinde, Genel Kurul 

kararlarında ve Birliğimizin 44. Dönem Yönetim 

Kurulu açıklama ve kararlarında ifade edilen tutumu 

tam bir birlik ve dayanışma içinde paylaşıyor; 

hazırlanış ve referanduma sunuluş biçimini doğru 

bulmadığımız, içeriğini kabul etmemiz mümkün 

olmayan Anayasa değişiklik teklifine kesinlikle 

‘hayır’ diyoruz.

Meclis hükümeti niteliğini, parlamenter demokrasiyi; 

yasama, yargı, yürütme kuvvetleri arasındaki 

denge, fren ve denetleme mekanizmalarını; 

Meclisin yasamaya dair tek ve en üst yetkili 

organ olma özelliğini; bağımsız yargının varlık 

koşullarını; kamu kurumlarının kamu yararı ve liyakat 

temelinde işlevlenmesini; kamusal, toplumsal yarar 

doğrultusunda hizmet ve denetim sunan özerk meslek 

kuruluşlarının kamusal işlevlerini ortadan kaldıracak 

olan anayasa değişikliğine hayır diyeceğiz. 

Partili Cumhurbaşkanının yasama, yürütme, yargı; 

devlet, siyaset, toplum ve iktisadi yaşamın bütünü 

üzerinde totaliter ve adeta mutlakiyetçi/otokratik 

bir hâkimiyet kurmasını amaçlayan anayasa 

değişikliğine hayır diyeceğiz. 

Ülkemizin ve halkımızın geleceğini, Cumhuriyeti, 

demokrasiyi, laikliği, toplumsal yaşamın bütününü 

kapsayan meslek alanlarımız ve örgütlerimizi 

korumak için anayasa değişikliğine hayır diyeceğiz.

Mühendis, mimar ve şehir plancıları, aydınlık 

geleceğimiz için üzerine düşen sorumluluğu yerine 

getirecektir.

Özellikle belirtmek isteriz, bütün olumsuzluklara 

rağmen, yaşanan bütün haksızlıklara, hukuksuz 

uygulamalara ve baskılara rağmen başarabiliriz, 

TMMOB REFERANDUM ÇALIŞMALARI

TMMOB’YE BAĞLI ODALAR ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE “HAYIR” DEMEKTEDİR

BAŞARABİLİRİZ, KARANLIĞA GİDİŞİ DURDURABİLİRİZ!

3 Şubat 2017

8

referandum