19

sayı 143/2017

Katlar arası ötelenmeler

Analizler sonucunda katlar arası göreli öteleme 

oranları ASCE41-06 yönetmeliğindeki ortalama 

değerler ile karşılaştırılmış ve binaların kontrollü 

hasar (can güvenliği) performans düzeyinde çalıştığı 

gözlemlenmiştir. Tablo 1’de her iki bina için çatı 

katı ötelemeleri gösterilmektedir. Binalarda deprem 

sonra kalıcı ötelenmeler sadece B2 binasındaki 

TH19, TH27 ve TH30 kayıtlarında 0.1% seviyesinde 

gözlemlenmiştir. Bu ötelenmeler minimum 

hasar (kesintisiz kullanım) performans düzeyini 

sağlamaktadır.

Şekil 5 ve 6 her iki bina için iki yöndeki göreli 

kat ötelemelerini göstermektedir. Bu ötelemeler 

ASCE41-06 Tablo C1-3’deki can güvenliği 

ve kesintisiz kullanım ortalama değerleri ile 

karşılaştırılmıştır. Bu ortalama değerler bir üstsınır 

özelliği taşımamaktadır. Maksimum gözlemlenen 

ötelenme 1.2% ile B2 binası H2 (enine) yönünde 

görülmüştür. Göreli kat ötelemeleri, İstanbul Yüksek 

Binalar Deprem Yönetmeliği’ndeki performans 

değerleri ile kıyaslandığında, bu yönetmelikteki 

Tasarım Aşaması I-B için belirlenen 2.5% göreli 

kat ötelemesi sınırının altında kalmaktadır. Bu 

nedenlerle binaların göreli kat ötelemeleri, binaların 

can güvenliği performans seviyesini sağladığını 

göstermektedir.

Enerji sönümlenmesi

Her iki binada da enerji sönümlemesi eşdeğer 

viskoz sönüm dışında doğrusal elastik olmayan 

davranıştan dolayı histeretik sönüm olarak perde 

duvarlar ve bağ kirişler üzerinden sağlanmaktadır. 

Uygulanan kayıtların spektral ivmeleriyle paralel 

olacak şekilde, orijinal kayıtlardan elde edilen 

sonuçlarda daha yüksek enerji sönümlenmesine 

ve inelastik davranışa rastlanmıştır. Şekil 7’de 

gösterilen deprem kaydı sonunda elde edilen enerji 

dağılım tabloları bunu kanıtlamaktadır. Bu sonucun 

yanısıra, inelastik sönümlenme B1 binasında 

perde duvarlar üzerinden sağlanırken B2 binasında 

bağ kirişler tarafından gerçekleştiği görülmüştür. 

İncelemeler sonucunda enerji sönümlenmesinin 

görüldüğü bağ kirişler genellikle binanın G aksında 

(güney bölgesi) yeralmaktadır.

Şekil 5. B1 binası göreli kat ötelemeleri

Tablo 1. Maksimum çatı katı ötelenmeleri

19

makale