22

sayı 143/2017

Şekil 10’da B1 binası N aksındaki perde duvarda 

bina yüksekliği boyunca oluşan basınç ve 

çekme altındaki birim şekildeğiştirme değerleri 

gösterilmektedir. Bu değerler sargısız betonun 

basınç altındaki ve donatı çeliğinin çekme 

altında birim şekildeğiştirme sınır değerleri ile 

kıyaslanmıştır. Bu sınır değerlerinden ilki (LS1), 

betonda basınç altında maksimum gerilmeye denk 

gelen birim şekildeğiştirmeye (0.002) ve donatıda 

akma birim şekildeğiştirmesine (0.002) karşılık 

gelmektedir. İkinci sınır değeri (LS2) ise sargısız 

betonun ezilme birim şekildeğiştirmesi değerine 

(0.004) ve donatıda minimum hasar sınırına denk 

gelen birim şekildeğiştirme değerine (0.01) karşılık 

gelmektedir. 

GÖZLEMLENEN HASAR İLE ANALİZ 

SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yapılan analizler sonucunda perde uç bölgelerinde 

oluşan basınca dayalı birim şekildeğiştirmeler 

ile binalarda gözlemlenmiş hasarlar arasında 

farklılıklar görülmüştür. Bu farklılıklar görülen 

hasarın lokasyonu ile alakalıdır. B1 binasında 

gözlemlenen hasarlar içinde sadece N 

aksındaki hasarlar analiz sonuçları ile paralellik 

göstermektedir. B2 binasında ise 7 aksında 

gözlemlenen hasara analiz sonuçlarında da 

ulaşılmıştır. Fakat bu bölgedeki hasarın yanısıra 

başka bölgelerde de hasar olduğu gözlemlenmiş 

ve G aksındaki bağ kiriş birim dönme değerlerinin 

göçmeme güvenliği performans değerini 

sağlamadığı gözlemlenmiştir. Bu binadaki hasarın 

sadece orijinal kayıtlarda gözlemlenmiş olması 

binanın görmüş olduğu yer hareketinin kod 

spektrumuyla eşleştirilmiş sentetik kayıtlar ile 

orijinal kayıtlar arasında bir noktada yeraldığını 

göstermektedir. Bu durum binanın bulunduğu 

zeminin özellikleri ile de ilişkilendirilebilir.

Binalarda, daha önce de belirtildiği üzere, 

gözlemler sonucunda herhangi bir kesme hasarına 

rastlanmamıştır. Analizler sonucunda elastik 

malzemelerle modellenmiş kesme elemanlarında 

ise özellikle orijinal kayıtlar altında hasarlara 

rastlanmıştır. Bu hasarlar genellikle B1 binası için 

N, Q ve U akslarındaki duvarlarda görülmüştür. Q 

ve U akslarında analiz sonuçlarında eğilmeye dayalı 

bir hasara rastlanmamış olması deprem altında 

gözlemlenen yüksek kesme değerlerinin eğilmeye 

dayalı hasarı tetiklediği izlenimi yaratmaktadır. 

Analiz modelinde kesme ve eğilme etkisi birbirinden 

bağımsız olarak modellendiği için bu tip bir hasara 

rastlanmamış olma ihtimali yüksektir. Q aksındaki 

perde duvarın orijinal ve sentetik kayıtlar altındaki 

kesme kuvveti Şekil 11a’da gösterilmektedir. 

B2 binasında ise kesmeye dayalı hasar 7 aksında 

ve 3 aksında görülmüştür. Analiz sonucu görülen 

hasarlar sadece eğilmeye dayalı olsa dahi, 

hissedilen deprem sentetik kayıtlara daha yakın 

olup kesme etkisi ile tetiklenmiş olabilir. Kesme 

ve eğilme etkileşimi gözönüne alınarak bu konuda 

daha somut sonuçlara ulaşılabilir. B2 binasındaki 

bu duruma örnek olarak, 7 aksındaki perde duvarın 

orijinal ve sentetik kayıtlar altındaki kesme kuvveti 

Şekil 11b’de gösterilmektedir.

Şekil 11. Kesme kuvvetleri ile dayanımlarının karşılaştırılması a) B1 Binası Q aksı perde duvarı

b) B2 Binası 7 aksı perde duvarı.

22

makale