22
sayı 143/2017
Şekil 10’da B1 binası N aksındaki perde duvarda
bina yüksekliği boyunca oluşan basınç ve
çekme altındaki birim şekildeğiştirme değerleri
gösterilmektedir. Bu değerler sargısız betonun
basınç altındaki ve donatı çeliğinin çekme
altında birim şekildeğiştirme sınır değerleri ile
kıyaslanmıştır. Bu sınır değerlerinden ilki (LS1),
betonda basınç altında maksimum gerilmeye denk
gelen birim şekildeğiştirmeye (0.002) ve donatıda
akma birim şekildeğiştirmesine (0.002) karşılık
gelmektedir. İkinci sınır değeri (LS2) ise sargısız
betonun ezilme birim şekildeğiştirmesi değerine
(0.004) ve donatıda minimum hasar sınırına denk
gelen birim şekildeğiştirme değerine (0.01) karşılık
gelmektedir.
GÖZLEMLENEN HASAR İLE ANALİZ
SONUÇLARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Yapılan analizler sonucunda perde uç bölgelerinde
oluşan basınca dayalı birim şekildeğiştirmeler
ile binalarda gözlemlenmiş hasarlar arasında
farklılıklar görülmüştür. Bu farklılıklar görülen
hasarın lokasyonu ile alakalıdır. B1 binasında
gözlemlenen hasarlar içinde sadece N
aksındaki hasarlar analiz sonuçları ile paralellik
göstermektedir. B2 binasında ise 7 aksında
gözlemlenen hasara analiz sonuçlarında da
ulaşılmıştır. Fakat bu bölgedeki hasarın yanısıra
başka bölgelerde de hasar olduğu gözlemlenmiş
ve G aksındaki bağ kiriş birim dönme değerlerinin
göçmeme güvenliği performans değerini
sağlamadığı gözlemlenmiştir. Bu binadaki hasarın
sadece orijinal kayıtlarda gözlemlenmiş olması
binanın görmüş olduğu yer hareketinin kod
spektrumuyla eşleştirilmiş sentetik kayıtlar ile
orijinal kayıtlar arasında bir noktada yeraldığını
göstermektedir. Bu durum binanın bulunduğu
zeminin özellikleri ile de ilişkilendirilebilir.
Binalarda, daha önce de belirtildiği üzere,
gözlemler sonucunda herhangi bir kesme hasarına
rastlanmamıştır. Analizler sonucunda elastik
malzemelerle modellenmiş kesme elemanlarında
ise özellikle orijinal kayıtlar altında hasarlara
rastlanmıştır. Bu hasarlar genellikle B1 binası için
N, Q ve U akslarındaki duvarlarda görülmüştür. Q
ve U akslarında analiz sonuçlarında eğilmeye dayalı
bir hasara rastlanmamış olması deprem altında
gözlemlenen yüksek kesme değerlerinin eğilmeye
dayalı hasarı tetiklediği izlenimi yaratmaktadır.
Analiz modelinde kesme ve eğilme etkisi birbirinden
bağımsız olarak modellendiği için bu tip bir hasara
rastlanmamış olma ihtimali yüksektir. Q aksındaki
perde duvarın orijinal ve sentetik kayıtlar altındaki
kesme kuvveti Şekil 11a’da gösterilmektedir.
B2 binasında ise kesmeye dayalı hasar 7 aksında
ve 3 aksında görülmüştür. Analiz sonucu görülen
hasarlar sadece eğilmeye dayalı olsa dahi,
hissedilen deprem sentetik kayıtlara daha yakın
olup kesme etkisi ile tetiklenmiş olabilir. Kesme
ve eğilme etkileşimi gözönüne alınarak bu konuda
daha somut sonuçlara ulaşılabilir. B2 binasındaki
bu duruma örnek olarak, 7 aksındaki perde duvarın
orijinal ve sentetik kayıtlar altındaki kesme kuvveti
Şekil 11b’de gösterilmektedir.
Şekil 11. Kesme kuvvetleri ile dayanımlarının karşılaştırılması a) B1 Binası Q aksı perde duvarı
b) B2 Binası 7 aksı perde duvarı.
22
makale