33
sayı 143/2017
3.3 Kalite Kontrol Aşaması
Hızlandırma etüdündeki tahmini yolculuk süreleri ile
sahadaki sürelerin karşılaştırılması yapılmaktadır.
Yolculuk sürelerinin ve kavşaklardaki aksaklıkların
anlık kontrolü ve düzeltilmesi, hızlandırma
kalitesinin belli bir seviyede kalması için hayati
önem taşımaktadır. Bu kadar çok farklı elemanın bir
araya gelmesiyle geliştirilen bir sistemden devam
ettirilebilir bir verim alınabilmesi için kalite güvence
sistemi geliştirilmiştir. MVG firması bünyesinde
kurduğu DM-Portal – Veri Yönetimi sistemiyle
bütün toplu taşıma kayıt noktaları otomatik olarak
gözetim altında tutulmaktadır. Trafik ışıklarında
toplu taşıma geçiş önceliğinin olmadığı bir zamanda
ana kayıt noktası ve kayıt silme noktası arasındaki
geçen süre grafik halinde şekil 9’da karşılaştırmalı
olarak gösterilmiştir. Burada trafik ışığında geçiş
önceliği olmadığındaki standard sapma s = 14,4s,
geçiş önceliği olduğu bir durumda s = 5,4s olarak
gerçekleşmiştir.
Bu sistemin temelinde toplu taşıma araçlarının
trafik ışıklarının öncesinde ve sonrasında yaptıkları
bekleme süreleri her kavşak için ayrı ayrı otomatik
olarak hesaplanıp analiz edilebilmektedirler.
Bu hesaplamaya temel olarak kavşak kontrol
cihazındaki geçmişe dönük veriler ve her dakika
güncellenen konum verilerinin mevcut sistemdeki
toplu taşıma aracının bekleme sürelerinin
uygunluluğu ile otomatik olarak karşılaştırılmaktadır.
Bu sistem, öğrenebilir özelliktedir ve trafiğin
mevcut durumuna göre kendini yenileyebilmektedir.
Böylece mevcut 568 trafik ışığındaki toplu taşıma
hızlandırması mercek altına alınabilmektedir.
Sistem MVG’nin veri yönetim portalına entegre
edilmiştir ve toplu taşıma hızlandırmasının
izlenmesi için önemli bir araç haline gelmiştir (König
& Heipp & Seifert, 2016).
3. Sonuç
Hızlı şehirleşmenin getirmiş olduğu trafik sorununu
çözmek için toplu taşıma hatlarının hızlandırılması
ulaşım altyapı kapasitesinin yükseltmesi açısından
büyük önem taşımaktadır. Toplu taşımanın
daha cazip hale getirilmesiyle trafik sorunu
rahatlatılabilecektir. Trafik ışıklarında toplu taşıma
araçlarına geçiş önceliği verilmesi toplu taşıma
hatlarındaki zaman kaybının önemli bir bölümünü
azaltmaktadır. Ayrıca yol kenarı durakların, yol
ortası duraklara değiştirilmesiyle birlikte yolculuk
süresindeki kaybın önüne geçilebilmekte ve
yolculuk konforu artmaktadır.
Hızlandırılan hatlarda toplu taşıma işletmecisi
yolculuk sırasındaki kayıp zamanların azaltılmasıyla
birlikte araç tasarrufu yapabilmektedir. Böylece
işletme maliyetlerinin azaltılması ve yolculuk
süresinin kısalmasıyla birlikte hat verimliliği
artırılmaktadır. Yolcu açısından ise özellikle kısa
yolculuk süresi, dakikliğin artması ve yolculuk
konforunun yükselmesiyle daha cazip bir toplu
taşıma hizmeti alınmış olunmaktadır.
Şekil 9: Ana kayıt noktası ve kayıt silme noktası arasındaki süre değişimi
33
makale