6
sayı 143/2017
2 cm derinlikte) sıcaklık farkı” 20
o
C’yı aşmamalıdır.
Böylece, betonun içindeki sıcaklığın yavaş düşmesine
karşılık beton yüzeyinde ani düşüşlerin yaşanmaması
gerekir. İç-dış ve tabakalar arası sıcaklık farkı aşırı
yükseldiğinde çatlak riski artar. Bu nedenle; 1) Şekil
1’de görüldüğü gibi bir betonarme elemanın ortalama
sıcaklığı ile yüzeyde ölçülen sıcaklık farkının (F
iç
, Δt),
20
o
C gibi kritik bir değeri aşması (Δt>20
o
C) halinde
beton yüzeyi korunamamış olursa yüzeyde çatlak
başlayabilir. 2) Yeni dökülen tabakanın ortalama
sıcaklığı ile önceden dökülmüş tabakanın ortalama
sıcaklığı arasındaki “maksimum sıcaklık farkı,
F
dış
” kabul edilebilir bir değeri aşmamalıdır, yani
F
dış
, Δt<20
o
C olmalıdır. Bu fark, kütle betonlarında
genelde en fazla 20
o
C’dir. Bazı kritik durumlarda
bu fark 15
o
C gibi daha da düşük düzeye çekilebilir.
3) Betonun içindeki sıcaklık 65
o
C’yi aşmamalıdır.
4) Önceden dökülmüş alttaki betonun ortalama
iç sıcaklığı maksimumu aştıktan sonra ikinci bir
beton tabakasının dökümüne uygun bir izlemeyle
başlanabilir. 5) Döküm öncesi taze beton sıcaklığı
32
o
C’yi aşmamalıdır.
Proje Hakkında Kısa Bilgi
Porta Batumi Tower, Gürcistan’ın Batum şehri sınırları
içerisinde inşa edilmekte olup arsası 4179 m
2
ve
kompleksin oturma alanı 2409 m
2
’dir. Toplam 70 479
m
2
inşaat alanına sahip olan bu konut projesinde
her bir standart katın alanı 1400 m
2
’dir. Proje; 2
bodrum + 43 normal kat olmak üzere toplam 45
kat ve 161,25 m yükseklikte tasarlanmıştır. System
İnşaat ana yükleniciliğinde gerçekleştirilen projenin
2016 yılı ortasında tamamlanması hedeflenmiştir.
Binanın temelinde C40 sınıfı, üst yapısında ise C50
sınıfı beton kullanılmıştır.
Malzeme Deneyleri
Çimentolar
Deneme betonlarında ve derin temelin bir
bölümünde TS EN 197-1’e göre üretilen CEM II/
B-M 42,5N ve temelin geri kalan bölümünde ve üst
yapının inşaasında CEM III/A 42,5N tipi çimento
kullanılmıştır. Kullanılan bu çimentolarının fiziksel,
mekanik ve kimyasal özelikleri TS EN 197-1’deki
koşulları sağlamaktadır. CEM III/A 42,5N ve CEM
II/B-M 42,5N çimentolarının ve CEM III/A 42,5N’ın
üretiminde kullanılan ÖYFC’nun kimyasal özelikleri
Tablo 1’de verilmektedir.
CEM III/A 42,5N çimentosına ait harcın 7 ve 28
günlük standart basınç dayanımları sırasıyla, 29,7
ve 49,4 MPa’dır. CEM II/B 42,5N çimentosunda ise
2 ve 28 günlük standart basınç dayanımları sırasıyla,
16,0 ve 47,5 MPa’dır. Tayin edilemeyen kalıntı %1,14
dür. Sodyum oksit eşdeğeri olarak alkali oranı,
(Na
2
O)eş %0,570 dir. Çimentonun klinkerindeki
(Na
2
O)eş ise çok daha düşük olup %0,20 dir.
Çimentonun Blaine yüzey alanı ise 4680 cm
2
/g dır.
Burada; ÖYFC: öğütülmüş yüksek fırın cürufu, Ç:
çözünen, S: serbest, ÇK: çözünmeyen kalıntı ve KK:
kızdırma kaybı anlamına gelmektedir.
Agregalar
Bölgede doğal kumun temin sorunu nedeni ile düşey
milli kırıcı ile elde edilen iki farklı tip kırma kum
kullanılmıştır. Kullanılan kırma kum 1’in tane boyut
aralığı 0-2 mm olup birim hacim kütlesi 2,649 g/cm
3
,
su emmesi %2,3’dür. Kırma kum 2’nin tane boyut
aralığı 0-4 mm olup birim hacim kütlesi 2,65 g/cm
3
ve su emme değeri %2,48’dir. Kırmataş I (5-10 mm)
ve Kırmataş II (10-19 mm) agregalarının birim hacim
kütleleri sırasıyla 2,673 g/cm
3
ve 2,670 g/cm
3
, su
emme değerleri ise sırasıyla %1,27 ve %1,05’dır.
Bu iki agreganın 10-14 mm aralığından alınan ve
TS EN 1097-2’ye göre yapılan 500 devir sonunda
bulunan Los Angeles Aşınma Kaybı %16 olup TS EN
12620’deki LA
20
kategorisine girmektedir.
Sıcaklık Kontrollü Deneme Betonları ve Kullanılan
Beton Bileşimleri
Derin
temellerdeki
sıcaklık
kontrolünün
sağlanabilmesi amacına yönelik önceden iki adet
küp numunenin üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu
Tablo 1. CEM III/A 42,5N ve CEM II/B-M 42,5N çimentoları ile ÖYFC’nun kimyasal bileşenleri (%)
6
makale