11
sayı 148/2018
sevkiyat mesafesi artıkça toplam
CO2 emisyonu artmaktadır.
Örneğin; mesafe 1000 km’ye
çıktığında emisyon değerlerinde
%25 UK için %3, %45 UK için
%8 gibi bir artış söz konusudur.
Ancak uçucu kül kullanımı
sayesinde emisyon değerlerinde
sırasıyla %21 ve %38 gibi bir
azalma sağlanabildiği için
mesafe ne kadar uzak olursa
olsun betonda uçucu kül
kullanımı ile CO
2
emisyonu kayda
değer ölçüde azaltılabilmektedir.
Sonuçlar
Bu bildiride teknik özellikleri
hakkında fikir sahibi olunan %0,
%25 ve %45 uçucu kül (UK)
içeren üç farklı beton karışımının
sebep olduğu küresel ısınma
potansiyelleri (KIP) Türkiye
koşulları göz önüne alınarak
beşikten-kapıya YDA yöntemi
ile eşdeğer CO
2
emisyonu
cinsinden hesaplanmıştır.
Beton üretimi kaynaklı KIPlerin
çimentonun uçucu kül ikamesi
ile büyük ölçüde azaltılabileceği
görülmüştür. Hesaplanan
YDA sonuçları literatürden
elde edilen deneysel veriler
(Poon et al., 2000) ile beraber
değerlendirildiğinde betonda
uçucu kül kullanımı ile sadece
çevresel değil aynı zamanda
teknik avantajların da sağlandığı
görülmektedir. Çalışma
kapsamında ikincil olarak uçucu
kül sevkiyat mesafesinin KIP
üzerindeki etkisi araştırılmış;
uçucu külün Türkiye’nin en
batısından en doğusuna sevkiyatı
bile söz konusu olsa uçucu küllü
beton üretimindeki eşdeğer CO
2
emisyonunun kontrol betonuna
(%0 UK) göre çok daha düşük
olduğu görülmüştür. Bu durum
göz önünde bulundurulduğunda,
Türkiye için uçucu kül sevkiyat
mesafesinin eşdeğer CO
2
emisyonu açısından önemli
bir fark yaratmadığı sonucuna
varılmıştır. Ayrıca, uçucu
külün çimento ve beton
sanayiinde geri kazanımı ile
hem insanlar hem de doğa
üzerinde zararlı etkileri bulunan
bir atık değerlendirilmekte;
depolama ve bertaraf
masraflarından kurtulunmakta
ve daha sürdürülebilir bir üretim
yapılabilmektedir.
Teşekkürler
Bu çalışma ODTÜ BAP-08-11-
2014-014 kod numaralı proje ile
desteklenmiştir.
Kaynaklar
- ASTM C 219 - 07a. (2007).
Standard Terminology Relating to
Şekil 7. UK üretim sahasının beton tesisine olan mesafesi.
Tablo 3. 1 m
3
beton üretimi kaynaklı küresel ısınma potansiyelinin UK sevkiyat mesafesine göre değişimi
(kg- eşdeğer CO
2
/ m
3
beton).
11
makale