20
sayı 148/2018
Bu çalışmalara ek olarak
çok zahmetli malzeme
araştırmaları ve analizleri de
gerçekleştirilmiştir. Özellikle boya
ve sıva katmanı araştırmaları
çok zaman alıcıdır (Şekil 10).
Caminin onlarca noktasında
bu çalışma yapılarak yüzyıllar
boyunca yapıya yapılan
müdahaleler de ortaya
çıkarılmaktadır (Şekil 11). Bu
çalışmalar için yapının içine
iskele kurularak konservasyon
uzmanları tarafından boya, sıva
ve bezeme katmanı araştırmaları
yapılmıştır. Bu çalışmalar
sadece taş duvarlarda değil
ahşap ve hatta metal yüzeylerde
de gerçekleştirilmiştir. Tüm
bu malzeme araştırmaları ve
analizleri çalışmalar neticesinde
sorunlar tespit edilerek çizimlerde
gösterilmiştir (Şekil 12).
SONUÇ
Cenabı Ahmet Paşa Camisinin
projesinin hazırlanması sırasında
hepsi teknik şartnamede yer
almadığı halde sırasıyla ölçüm/
rölöve, yapısal sorunların tespiti,
zemin etütleri, termografik
inceleme, boya ve sıva katmanları
araştırmaları, malzeme
analizleri, malzeme sorunlarının
tespiti yapılarak müdahaleye
yönelik kararlar verilmiş ve
proje hazırlanmıştır. Ancak bu
kapsamlı araştırmaların sonunda
uygulamaya yönelik kararlar ve
yaklaşık maliyetler sağlıklı bir
şekilde oluşturulabilmiştir. Tüm
bu çalışmalar konusunda uzman
ve deneyimli kişiler tarafından
gerçekleştirilmiştir. Yukarıda
bahsedilen tüm çalışmaların çoğu
teknik şartnamede yer almayan
ve ihalede öngörülmeyen iş
kalemleridir. Ancak kaliteli ve
doğru bir projelendirme için bu
tarihi yapı özelinde kaçınılmaz
adımlardır. İşveren kurumlar
bir ön etüt çalışması yaparak
yapıya özel problemleri ve
ihtiyaçları belirlemelidir. Her tarihi
yapının sorununun farklı olduğu
unutulmamalı ve bu sorunlar
çerçevesinde o yapıya ait özel
teknik şartname hazırlanmalıdır.
Ancak unutulmamalıdır ki,
proje sürecinin çok ayrıntılı
çalışılmış olması, çok
doğru kararların verilmiş
olması da bazen, uygulama
sonucunun başarılı olması
için yeterli olmayabilmektedir.
Öncelikle yeterli deneyimi,
uzman kadrosu, deneyimli
ve eğitimli ustaları olmayan
firmaların yüksek indirimlerle
uygulamaları üstlenmelerinin,
proje müelliflerinin süreçte
yer almamaları durumunda
onarımların tahribata dönüştüğü
maalesef bilinen bir gerçektir.
Uygulama sürecinin deneyimli
uzman teknik kadro ve eğitimli
ustalar tarafından yürütülmesi
halinde kültür varlıklarının
onarımları istenen ve özlenen
standart ve kalitede olacaktır.
KAYNAKLAR
- Başkan S (1992) Ankara
Cenabi Ahmet Paşa Camii, Kültür
Bakanlığı, Ankara
- Koseoglu GC, Canbay E (2015)
“Assessment and Rehabilitation
of the Damaged Historic
Cenabı Ahmet Pasha Mosque,”
Engineering Failure Analysis,
57:389-398
- Öney G (1971) Ankara’da Türk
Devri Dini ve Sosyal Yapıları,
DTCF, Ankara
- Peker AU (2007) “Ankara
Cenabı Ahmet Paşa Külliyesi,”
Tasarım Merkezi Dergisi, 5:20-25
Şekil 12. Boya ve sıva katmanı araştırmaları sonuçlarının çizimlere işlenmesi
20
makale