27
sayı 148/2018
16. Epoksi polimer betonlar
17. Transparan beton vb.
Demir: Şantiyeden alınan demir
donatı numunelerine çekme
deneyi yapılır. Deney sonuçları
değerlendirilip, çekme, akma ve
kopma değerlerini doğruladıktan
sonra donatı kullanılmalıdır.
Demir de yarı mamul olmasına
karşın denetimi, betona oranla
biraz daha kolaydır. Tedarik edilen
demir kalıp içerisine girmeden
test edilmeli, numuneler çekme
deneyine gönderilerek, sonuçları
irdelenmelidir. Demircilerin
statik projeye göre yerine
monte ettiği donatılar, yerinde
denetlenmelidir.
Yapı Kimyasallarının
Değerlendirilmesi
Mimari projelerde, detaya göre
birkaç firmanın adı, ürünün
adı yazılıp veya muadili olarak
belirtilmektedir. Gerçekten de
yapı türüne ve projeye, göre
kullanılacak yapı kimyasallarının
seçimi oldukça önemlidir.
Temelde kullanacağınız bir su
yalıtım ürününü, terasta, ıslak
hacimde kullanamazsınız.
Dünyadaki birçok uluslararası
firmaların ürünlerinin yanı sıra
yerli firmaların ürünleri de,
ülkemizde kullanılmaktadır.
Kullanılacak olan ürün, fiyat/
kalite performansına bağlı
olarak, doğru sistem detayı
ile birlikte tercih edilmelidir.
Kullanılacak malzemeler
sistemi, detaylandırılmaz ise geri
dönüşleri sıkıntılı ve masraflı olur.
Yapı kimyasalları sektörü giderek,
hizmet sektörüne dönüşmüştür.
Müteahhit firmalar su yalıtım
işini bazen malzeme ve işçilikli
olarak ihale ederken bazen de
takas (barter) ile vermektedirler.
Her iki aşamada da, projede
hangi ürünün kullanılacağı ve
sistem detayının belirlenmesinde
kalite kontrole ve teknik ofise
danışılmalıdır.
Şantiyede organizasyonunda
Kalite kontrol, bir yeri olan ve
bir masraf olarak görülmesine
karşın, yatırımcıya para
kazandıracak departmanlardan
biridir. Kalite kontrol seçeceği
ürünleri tüm bileşenleriyle
irdelemelidir. Teknik açıdan sorun
olmayacak şekilde satın alma
talebi oluşturulduğu taktirde,
yatırımcı firma bu işten fayda
sağlayacaktır. Satın almaya
yardımcı olmalıdır. Bunun için
de, değerlendirme kriterlerinin
sağlanacağı cihazların ve insan
kaynağının da temin edilmesi
gereklidir.
Ülkemiz, dünyanın
müteahhidi konumuna geldi.
Müteahhitlerimiz yurtdışında
baraj, karayolu, demiryolu, sanayi
yapıları gibi birçok mühendislik
yapıları yapmaktadır. Yurtdışında
iş yapan müteahhitlerin
kalite departmanının ve
teknik ofislerinin, son derece
güçlü olması gerekmektedir.
ACI, AASHTO, DIN, GHOST
normlarını bilerek laboratuvarını
dizayn etmelidir. Yüklenici,
alt yüklenici, müşavir ve proje
müdürlüğüne doğru şekilde bilgi
verilmelidir. Kalite kontrolün,
ihale öncesi projeye hazırlanması
sağlanmalıdır. Bu iş sadece
teklif bölümüne bırakılmayacak
kadar önemlidir ve maliyetleri
etkileyecek seviyededir.
TSE ve CE’de standardı belli olan
ürünlerin testleri yapılmaktadır.
Ancak yapı kimyasalları ile
ilgili istenen birçok deney,
üniversitelerde veya bağımsız
test laboratuvarlarında
yaptırılamamaktadır. Bu durumda
üretici firma beyanları yeterli
olmaktadır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın
hazırladığı rayiç poz numaraları,
maalesef her ürünü
kapsamamaktadır. Piyasada
artık kullanılmayan birçok ürün
rayiçlerde yazmaktayken, özel
sektörün hatta kamu projelerinin
kullandığı, ürünlerin bedeli
rayiçlerde yer almamaktadır.
Bu durum işveren, yüklenici, alt
yüklenici, tedarikçi, müşavir ve
kontrollük arasında anlaşmazlığa
yol açmaktadır.
Kalite kontrol bölümü teknik
olarak ürün ve üreticileri
belirledikten sonra, fiyatlarını
da görmek zorundadır. Estetik,
Ekonomik ve Emniyetli
yapıların üretilmesi için fiyat/
kalite performansının ilk
değerlendirilmesi Kalite Kontrol
Bölümü tarafından yapılmalıdır.
Kalite departmanı ürün için
gerekli evrak ve numuneleri
istemelidir. Üreticinin gözetiminde
gerekirse birkaç deneme
şantiyede yapılmalıdır. Şantiye
silsilesi içerisinde onay alınıp,
doğru ürüne karar verildikten
sonra, satın alma departmanına
talep açtırılmalıdır. Şantiyede
ufak bir sistem detayı deneme
numunesi yapılması, birçok yanlış
anlamayı önleyecektir. Özellikle
teras, ıslak hacim, balkon gibi
su ve ısı yalıtımının birlikte
yapılacağı işlerde, yerinde ufak
bir demonstrasyon yapılması
oldukça faydalı olacaktır.
Tedarik ve Satın Alma Süreci
S.W.Nunnally, yapıyı planlarken,
mühendislik ve tasarımdan
sonra, tedarik kısmını hemen
ardından getirmiştir. Böylece
yapım öncesinden şantiyeye iş
verecek duruma gelinmelidir.
Kullanılacak ürün ve miktar belli
olduktan sonra malzemelerin
tedarik süresi inşaat yapımı
sırasına göre devam etmelidir.
Kalite Kontrol departmanı;
teknik, teorik ve pratikte,
kullanılmasında bir sakınca
olmadığını düşündüğü ürün veya
ürünleri alternatifleri ile satın
almaya iletir. Satın alma, bu
27
makale