28

sayı 148/2018

süreçte portföyünde kayıtlı olan 

tedarikçilerine dönerek piyasa 

araştırmasını yapmalıdır. Satın 

almaya ürünün ne kadar miktarda 

istendiği, ne zamana temin 

edilmesi gerekli olduğu bilgisi 

iletilmelidir. Yurtdışı kaynaklı veya 

sürekli ve tonajlı bir ürün ise 

termin süreleri tedarikçilere de 

bildirilmelidir. 

Şantiyelerdeki karar değişikliğinin 

fazla olması, “herşeyi acil’’ hale 

getirmektedir. Bu durum zaman 

zaman tedarikçi ile satın almayı 

karşı karşıya getirmektedir. 

Acil olarak talep edilen ürünün 

kullanılmadığı bile görülmektedir. 

İstenen fiyat tekliflerinin satın 

almadan tedarikçilere iletilmesi, 

gelen fiyatların değerlendirilmesi, 

bunların hepsi zaman alan bir 

iştir. Değerlendirme yapılacak 

zaman, kalite ve satın almaya 

verilmez ise maddi kayıplar büyük 

olabilir. Ucuza alındığı düşünülen 

bir ürün pahalıya mal olabilir. 

Kontrollü Kalite Kazandırır

Burada yaşanmış bir örneği 

sunmak istiyorum;

Özel bir beton katkısının 

kullanıldığı şantiyede, rakip 

tedarikçilerden biri daha ucuza 

katkıyı müşteriye sunarak işi 

aldı. Ancak saha ve laboratuvar 

denemesi yapılmadan acele ile 

yapılan bu satın almadan sonra, 

ürünün o çimento ile reaksiyonun 

iyi olmaması sonucu toplam 

ihtiyaç 20 ton iken 60 tona 

çıktı. Birim fiyatı düşük olmasına 

karşın toplamda o iş için 

harcanan bedel çok daha yüksek 

değerlere çıkmış oldu. 

Kullanılacak ürünler ve miktar 

baştan belli olup satın almaya 

iletilirse, tedarikçiler de, 

uygulamacılar da bu süreçte 

kendi hazırlıklarını daha rahat 

yapar. Nakliye bedeli, ürün 

fiyatının çıkarılması, hammadde 

stoğunun değerlendirilmesi, 

siparişlerin durumu tedarikçi 

tarafından daha rahat çıkartılır.    

Şantiyelerde Kalite Kontrol 

bölümü “iş yapımına engel 

olan bir bölüm’’ olarak görülür. 

Tam aksine kalite kontrolün en 

önemli görevi, üretimin önünü 

açarak, imalata destek olmak, 

önünü açmaktır. Kalite kontrol 

şantiyede eğitimin sağlanmasını 

ve seviyenin artmasını da 

sağlamalıdır. Seminerlere 

katılan ve eğitim alan yüklenici, 

taşeron veya personel yine bu 

işlerde çalışacak ve firmanın 

işçilik kalitesini de olumlu 

yönde arttıracaktır. Firmalardan 

alınan eğitim sertifikaları 

Mesleki Yeterlilik Kurumu, 

İş ve İşçi Sağlığı, İSG’lerde 

kullanılmaktadır.

Örneğin; betonarme yapıda 

oluşan bir tamir işleminin nasıl 

yapılacağı önce teoride, sonra 

pratikte anlatılırsa kalıcı olur. 

Büyük ölçekli şantiyelerde bunun 

için, uygulamadan önce “Ürün 

Uygulama Metodu’’ (Method 

Statement) ve Ürün Uygulama 

Kontrol Tabloları (Check List) 

hazırlanır. Teoride işin nasıl 

yapılacağı belirlendikten sonra 

şantiyedeki uzman uygulayıcı 

ekiplere konu aktarılır. 

Pratikte de sarfiyat kontrolü, 

uygulama kolaylığı gibi adımlar 

gözlemlenmelidir. Yapılan işin 

farklı bir gözle değerlendirilerek, 

yapılabileceği de bu sayede 

sağlanabilir.

Yapı Proje Yönetiminin, 

önemi giderek artmaktadır. 

Girişimciler bir işin her ince 

noktasını bilmeyebilir, gerek 

de yoktur. Ancak çıkan ürünün 

performansının iyi veya kötü 

olması, yatırımcıyı direkt etkiler. 

Şantiyelerdeki organizasyonda 

her birim ayrı ayrı öneme sahiptir. 

Her birimin yaptığı başarılı iş, 

toplamda kaliteyi etkilemektedir. 

Yönetimle birlikte hareket 

eden kalite departmanı, projeyi 

başarılı ve karlı bir şekilde 

tamamlayacaktır. 

 *İsmail BENEK, *Zülfü Çınar ULUCAN
YAPI YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON
Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği

Yapı Projelerinin Hayat Döngüsü (S.W.Nunnally, 2001).

28

makale