4
sayı 150/2018
oturmaları ve kazı tabanındaki
kabarmaları kontrol etmek amacı
ile uygulanmaktadır. Ayrıca
yeraltı su seviyesinin yüksek
olduğu bölgelerde gerekli olan
geçirimsizliği sağlayabilmesi
nedeniyle de en uygun derin
iksa yöntemidir. Diyafram duvar
geçici iksa yapısı olarak inşa
edilebileceği gibi, kalıcı olarakta
tasarlanabilir ve inşa edilebilir.
Diyafram duvarların yüksek
rijitliğe sahip olmaları iksa kazısı
esnasında deformasyonların
sınırlandırılmasına büyük avantaj
sağlar. Ayrıca diyafram duvarlar
düşey yük taşıyan elemanlar,
hidrolik geçirimsizlik duvarı gibi
diğer işlevlere de sahip olabilir.
Diyafram duvar uygulaması ilk
kez 1948 yılında test edilmiştir.
Daha sonra 1950 yılında
bentonit kazı tekniğiyle bulamaç
hendeği bir barajın geçirimsizlik
perdesi uygulaması olarak ilk
kez ICOS Firması (Impresa
Costruzioni Opere Specializzate)
tarafından İtalya’da yapılmıştır.
İlk betonarme diyafram duvar
uygulaması da yine ICOS firması
tarafından 1950’lilerin sonunda
Milan Metrosunda yapılmıştır.
Daha sonra Milan Metro İnşaatı
kapsamındaki aç-kapa kazı işleri
“Milan Yöntemi” adı ile diyafram
duvarlarla gerçekleştirilmiştir.
İngiltere’deki ilk uygulama
1961 yılında ve Amerika’daki
ilk uygulama ise 1962 yılında
yapılmıştır. 1967 yılında New
York’taki Dünya Ticaret Merkezi
Projesinde diyafram duvar
kullanılmıştır. Böylece zor
zemin koşullarında yapılacak
derin kazılarda diyafram duvar
yönteminin hızlı ve uygun
bir teknik çözüm olabileceği
gösterilmiştir. Son 40-50 yıldır,
dünya genelinde tercih edilen
diyafram duvar uygulaması,
ülkemizde ilk olarak 1980’li
yılların sonlarında kullanılmaya
başlanmış ve daha sonrasında
yaygınlaşarak en çok tercih
edilen iksa sistemlerinden birisi
haline gelmiştir.
3.1. Diyafram Duvar İmalatları
Diyafram duvarlar, genellikle 50
cm ile 150 cm arasında çeşitli
kalınlıklarda imal edilebilen
betonarme sürekli duvarlardır ve
bentonitli kazı tekniğiyle tek ağız
veya üç ağızdan oluşan panel
kazıları ile uygulanırlar (Şekil
1). Diyafram duvar imalatında
zeminin özelliğine ve panel
derinliğine göre hidrolik kepçe,
mekanik kepçe veya hidro-freze
(cutter) kullanılabilir.
Yapılan panel kazılarında kuyuyu
stabil tutmak ve kazıyı devam
ettirebilmek için bentonit ve
su karışımı kullanılmaktadır.
Bentonit ile su uygun miktarlarda
mikserlerde karıştırılır, daha
sonra bentonit hatları ile bentonit
tanklarına aktarılır ve ~12
saat içerisinde hidratasyonunu
tamamlaması beklenir. İmalat
Şekil 1. Diyafram Duvar Kazı Sıralaması
4
makale