5

sayı 150/2018

sırasında kuyu içinde bentonitin 

özellikleri belirli aralıklarla test 

edilerek, gerekmesi halinde taze 

bentonit ilavesi yapılır. 

1970’li yılların başında raylı 

vinçler için “reverse circulation” 

sistemi Japonya’da kullanılmaya 

başlamıştır. Bu gelişme 

sayesinde kaya formasyonunda 

da delgi yapabilen hidro-freze 

(cutter) teknolojisi geliştirilmiştir. 

Böylece derin iksa projesinin 

özelliklerine göre; gerekli 

düşeyden sapma ve açısal 

dönme toleranslarını (1/200-

1/400) sağlayabilmek, geçirimsiz 

bir duvar teşkil edebilmek ve 

sert kaya tabakalarında kazı ve 

soketlenme yapabilmek için hidro-

freze kazı tekniği ile inşa edilen 

diyafram duvar projelerinin sayısı 

ciddi bir şekilde artmıştır. Hidro-

freze kazı tekniği ile dikdörtgen 

kesitlere ilave olarak “T”, “L”, 

“H”, “Y”, “+” şeklinde özel 

paneller imal edilebilmektedir. 

Hidro-freze kazı tekniğinde, 

öncelikle birincil (primer) paneller 

imal edilmektedir. Birincil panel 

kazıları projesinde belirtilen 

boy ve derinliğe uygun olarak 

yapılmakta ve panel uzunlukları 

genellikle 2.80 m ile 7.00 m 

arasında değişmektedir (Şekil 2).

İkincil (sekonder) paneller 

daha önceden imal edilen 

birincil panellerin arasında, 

projesinde belirtilen beton kesme 

payları dikkate alınarak imal 

edilmektedir. İkincil panellerin 

genişliği makine tipine göre 

değişkenlik göstermekle 

beraber genel olarak 2.80 m’dir. 

İkincil panellerin kazısından 

önce birincil panellerin yeterli 

beton mukavemetine erişmesi 

Şekil 2. Birincil (Primer) Panel Kazısı

Şekil 3. Birincil (Primer) ve İkincil (Sekonder) Panel Kazı Sıralaması

5

makale